KARAYOLU TAŞIMACILIĞINDA YENİ TERCİHLER
M.Akif KAYMAK
MNT Yönetim Kurulu Başkanı
Türkiye de yük taşımacılığı 4925 Sayılı Kanunun 2003 yılında devreye girmesi ile yasal zeminde büyük ölçüde eksikliğini giderebilmiştir. Ayrıca TIR, ADR ve AETR mevzuatları ile taşımacılığın kalitesi ve denetimi de yeni boyutlar kazanmaya başlamıştır. Sistem hızla ilerlemektedir.
Türkiye de 81 ilde gelişen sanayinin yanında illerde ve ilçelerde gelişen organize sanayi bölgeleri, ham madde girdilerini belli merkezlerden buralara getirirken mamul maddeleride diğer bölgelere hızla sevk etmektedir. Gelişen lojistik merkezleri de bu ihtiyaca paralel olarak kendilerini yeni sisteme entegre etmeye çalışmaktadır.Mamul maddeler toptancılardan tüketicilere hızla buluşurken, diğer yandan kent alışveriş merkezler AVM lerde büyük oranda kent merkezlerinde ve mücavir alanlarda 24 saat taşımacılığı sıcak tutmaktadır.
İşte bu bağlamda; kullanılan yolların yoğunluk hacimleri de giderek taşımacılık sektöründe yeni değişim ve tercihleri birlikte getirmektedir. Örneğin 2003 yılında otoyollarda tonxklm taşımacılık yoğunluğu 20.831 iken 2013 yılında bu yoğunluk 51.681 e çıkmıştır. Yani taşımacılıkta oto yolların kullanma oranı yaklaşık % 300 e çıkarken, devlet yollarında aynı zaman diliminde % 20 civarında olmuştur.Burada taşımacılık daha güvenli ve konforlu yolları seçerken zaman mefhumunuda ön plana almaktadır.
Diğer yandan son 10 yılda kent içi taşımacılığında kamyonette artış % 350 olurken,şehirlerarası taşımacılıkta kamyonların artmasıda yaklaşık % 90 larda kalmıştır.Bu da gösteriyorki yük taşımacılığında parakende ve şehir içi taşımacılık çok atak ve ihtiyaçtan dolayı yüksek bir gelişme sağlarken, toptan taşımacılıkta dengeli bir artış kendisini göstermekte ve daha çok filo yenileme ile yani teknolojik yenileme ile paralel gitmektedir.
Ayrıca; gümrüklü taşımacılıkta tüm sınır kapılarında TIR konvoyları artarken potansiyel olarak Avrupanın çok ilerisinde sayısal bir yapıya sahiptir.Geçen 10 yıl içerisinde de kendisini üç kat artırmıştır.
Yük taşımacılığı sektöründe araçların kullanılmasında yaklaşık beş milyon insan doğrudan istihdam edilirken, onların aileleri ile birlikte 15 milyon insanı ayakta tutmaktadır. Ancak bu yeni neslin bir kısmı ataerkil gelenekten gelirken, kendilerini günün mevzuat ve trafik şartlarına uyarlamışlardır.Ancak hala bazı kesimlerin babadan kalma alışkanlıkların varlığını sürdürmeleri de eksi olarak hem kendilerine ve hemde iş koluna yansımaktadır.Bunlarında hizmet içi eğitimlerle aşılması ve günün şartlarına göre taşıyıcı mantığının geliştirilmesi de en başta özel sektörün çabası ile olacaktır.Ayrıca yeni neslin daha kaliteli,mesleki yeterlilik belgeleri ile donatılmaları, sosyal güvenliklerinin her alanda sağlanmaları ile yolcu taşımacılığında var olan emeklilik kriterlerinin de taşımacılık sektöründe de uygulanması hem hükümetlerin ve hem de özel sektörün asli görevidir.
YASAL UYARI: Kaynak gösterilmeden yayımlanamaz
KAYNAKLAR
www.kgm.gov.tr,2015 | www.tuik.gov.tr,2015 | www.trafik.gov.tr,2015 | www.trafik.org.tr,2015